حتماً شما هم اصطلاح تابلو برق روکار و توکار را شنیدهاید. عملکرد هر دو تابلو برق تقریباً یکسان است. ولی فرق تابلو برق روکار و توکار به خاطر ظاهر، نحوه نصب و دسترسی آسان آن مشخص میشود. در ادامه مقاله همراه ما باشید تا تابلو برق را به شما معرفی کرده و فرق میان آن دو را به طور کامل بگوییم.
تابلو برق چیست
تابلو برق، دستگاهی برای کنترل و توزیع انرژی الکتریکی بوده و در سیستمهای مختلف استفاده میشود. این تابلوها شامل کلید،فیوز، مدارشکن و سایر تجهیزات برقی هستند و به منظور مدیریت و حفاظت از مدارهای الکتریکی طراحی شدهاند. تابلو برقها در انواع مختلفی وجود داشته و وظایف خاصی نیز دارند که این وظایف عبارتند از:
- توزیع و تقسیم انرژی الکتریکی به بخشهای مختلف یک ساختمان یا تاسیسات صنعتی
- نظارت و کنترل تجهیزات مختلف مانند موتور، پمپ و سیستمهای تهویه
- جلوگیری از آسیب به تجهیزات برقی در صورت بروز مشکلاتی مانند اضافه بار یا اتصال کوتاه
تابلو برق به طور کلی در منازل، ساختمانهای صنعتی و تجاری و تأسیسات بزرگ کاربرد داشته و طراحی آنها با توجه به نیازهای خاص سیستم و ظرفیت مورد نظر انجام میشود. تابلو برق به دو دسته تابلو برق توکار و تابلو برق روکار تقسیم بندی میشوند؛ در ادامه هر کدام را جداگانه توضیح داده و فرق تابلو برق روکار و توکار را خواهیم گفت.
تابلو برق توکار چیست
تابلو برق توکار، نوعی تابلو برق است که به صورت توکار درون دیوار نصب میشود. برخلاف تابلوهای برق روکار که بر روی سطح دیوار نصب شده و نمایان هستند، تابلو برق توکار در داخل دیوار یا کابینت تعبیه میشود تا فضای کمتری اشغال کرده و از نظر بصری کمتر به چشم بیفتد. از ویژگیهای تابلو برق توکار میتوان به ظاهری مرتب و منظم اشاره کرد.
نصب توکار باعث میشود تا تابلو برق به طور کامل درون دیوار یا کابینت قرار گرفته و تنها درب تابلو قابل مشاهده باشد. تابلو برق توکار درون قاب یا محفظهای قرار میگیرد که از آن در برابر آسیبهای فیزیکی، گرد و غبار و رطوبت محافظت کرده و فضای کمتری را اشغال میکند.
به دلیل نصب درون دیوار یا کابینت، این نوع تابلو برق فضای کمتری را نسبت به مدلهای روکار اشغال کرده و به بهینهسازی فضا کمک میکند و در مکانهایی نصب میشود که نیاز به حفظ زیبایی و نظم ظاهری فضا دارند، مانند ساختمانهای مسکونی و اداری و…
تابلو برق روکار چیست
تابلو برق روکار، توسط سازندگان تابلو برق بر روی دیوار یا سطحی دیگر نصب میگردد. و به طور مستقیم در معرض دید قرار دارد. این نوع تابلو برق به راحتی قابل دسترسی بوده و نصب و تعمیر آن آسانتر از تابلو برقهای توکار است. از ویژگیهای آن میتوان به نصب آسان اشاره کرد.
فرق تابلو برق روکار و توکار، قرارگیری تابلو بر روی سطح دیوار بوده بنابراین نصب و تعویض آن نسبت به مدلهای توکار سادهتر است. دسترسی به تجهیزات داخلی تابلو برق بدون نیاز به باز کردن دیوار یا کابینت امکانپذیر است. به دلیل نمایان بودن، کاربر وضعیت تابلو و تجهیزات آن را به راحتی بررسی میکند.
تابلوهای برق روکار در جعبههای مقاوم به رطوبت و گرد و غبار نصب میشوند تا از تجهیزات داخلی محافظت کنند. این نوع تابلو برق بیشتر در محیطهایی مورد استفاده قرار میگیرند که نیاز به دسترسی سریع و آسان به سیستمهای برقی وجود دارد.
فرق بین تابلو برق روکار و توکار چیست
برای درک بهتر موضوع، فرق تابلو برق روکار و توکار را به صورت جدول به شما توضیح میدهیم.
ویژگی | تابلو برق توکار | تابلو برق روکار |
دسترسی | نیاز به باز کردن پوشش برای دسترسی | به راحتی قابل دسترسی است |
نصب | درون دیوار یا کابینت نصب میشود. | بر روی سطح دیوار نصب میشود |
ظاهر | کمتر نمایان شده و فضای کمتری اشغال میکند | قابل مشاهده و ممکن است فضای بیشتری اشغال کند |
آسانی تعمیر و نگهداری | تعمیرات نیاز به باز کردن دیوار یا پوشش دارد. | تعمیر و نگهداری سادهتر است |
کاربرد | مناسب برای فضاهایی که نیاز به حفظ زیبایی و نظم است | مناسب برای فضاهایی با دسترسی آسان |
میزان ایمنی | به حفاظت بیشتری نیاز داشته باشد، بستگی به طراحی آن دارد | معمولاً در جعبههای مقاوم به گرد و غبار و رطوبت قرار دارد |
نکات مهم برای نصب تابلو برق
برای نصب تابلو برق، باید به چندین مورد مهم توجه کنید تا عملکرد صحیح و ایمنی سیستم برق تضمین شود. به طور مثال مکان نصب تابلو برق مهم است. تابلو برق باید در محلی نصب شود که برای تعمیرات و نگهداری، قابل دسترسی باشد.
از نصب تابلو در مکانهای مرطوب، داغ یا با احتمال گرد و غبار زیاد خودداری کنید. برای محیطهای خاص، از تابلوهای با پوشش مناسب استفاده کنید چون نفوذ هرگونه گرد و غبار باعث اختلال در عملکرد آن خواهد شد.
نصب تابلو برق باید مطابق با استانداردهای ملی و بینالمللی مانند IEC، NEC انجام شود. بنابراین مهندسین برق نقشههای الکترونیکی برای آن در نظر میگیرند که تکنسینها به هنگام نصب با توجه به نقشه، آنرا نصب میکند.
پوششهای مناسب برای محافظت در برابر عوامل خارجی و حفاظت از تجهیزات داخلی تابلو برق جزو واجبات است، همچنین مطمئن شوید که از دسترس کودکان و افراد نابالغ دور باشد تا به راحتی به آن دست نزنند.
در صورت نیاز به خنک کردن تابلو، از سیستمهای تهویه مناسب استفاده کنید. تمامی اتصالات و سیمکشیها به درستی انجام شوند و از کیفیت مطلوب برخوردار باشند. نوع پوششهای سیم مهم است. سیمهایی را برای نصب تابلو برق به کار ببرید که استانداردهای بین المللی را داشته باشد تا از آسیبهای احتمالی جلوگیری شود.
یکی از استانداردهای تابلو برق، نصب سیم ارت است. سیستم ارتینگ به درستی نصب شود تا خطر برق گرفتگی را تا حد زیادی کاهش دهد. از نصب تجهیزات حفاظتی مناسب مثل فیوز، محافظ جان و کلیدهای قطع کننده غافل نشوید.
پس از نصب تابلو برق، عملکرد تمامی اجزا و تجهیزات را تست کنید تا از عملکرد صحیح آنها مطمئن شوید. تمامی بخشهای داخلی تابلو برق باید به درستی برچسبگذاری شوند تا شناسایی و نگهداری آنها سادهتر باشد. برچسبهای مورد نیاز در تابلو برق، شامل نقشه و مشخصات فنی بوده و باید در دسترس و به روز باشند.
کلام آخر
با توجه به فرق تابلو برق روکار و توکار، ابتدا هدف خود را از نصب تابلو برق مشخص کنید. وقتی مکان مورد نظر مشخص شود همچنین اهالی که در آن مکان فعالیت میکنند نوع تابلو برق را تعیین کنید. به طور مثال برای منازلی که کودکان خردسال دارند بهتر از تابلو برگهای توکار نصب شود که از دسترسی کودکان و حیوانات خانگی در امان باشد. ولی برای کارخانهها و صنایع بزرگ تابلوهای روکار گزینه بهتری است چون هزینه کمتری داشته و خنک کردن، سرویس کردن، نظافت دورهای و تعمیر کردن آن نیز آسانتر خواهد بود.