همه ما می‌دانیم تجهیزات برقی که در داخل تابلو برق قرار دارند به گرما بسیار حساس هستند؛ پس برای اینکه این تجهیزات بهترین عملکرد را داشته باشند و همیشه سالم بمانند، باید بتوان کنترل بیشتری روی دمای محیطی که در آن قرار دارند، داشته باشیم. شما برای این کار از چه وسیله‌ای استفاده می‌کنید؟ یا چه‌چیزی را پیشنهاد می‌کنید؟
ترموستات تابلو برق می‌تواند مشکل شما را حل کند؛ در واقع این ترموستات قطعه‌ای است که در داخل تابلو برق قرار می‌گیرد و وظیفه آن کنترل دمای محیط است. در این مقاله از آرین پرتو قصد داریم به بررسی کامل این قطعه بسیار ضروری بپردازیم پس تا پایان همراه ما باشید.
نقش ترموستات در تابلو برق
ترموستات‌ها وظیفه کنترل دما را برعهده دارند و دارای انواع مختلفی با کارایی‌های متفاوت هستند. از کارایی ترموستات می‌توان به کنترل دمای داخل موتورها، دمای اتاق، دمای داخلی قطعات و هر قسمتی که باید دمای آن کنترل شود، اشاره کرد. ترموستات تابلو برق یکی از انواع آن است که در بازار وجود دارد. همان‌طور که اشاره شد وظیفه ترموستات تابلو برق محافظت از قطعات داخل تابلو است؛ اما این قطعه کار خود را چگونه انجام می‌دهد؟ در واقع این قطعه کنترل کننده الکتریکی اتوماتیک است که نقش آن تنظیم دما در فضای بسته است.
معمولاً ترموستات تابلو برق را به دستگاه‌های گرم مانند هیتر یا دستگاه‌های سردساز یا همان فن تابلویی وصل می‌کنند تا به کمک قطع و وصل دستگاه، فضای تابلو برق را در دمای مورد نظر نگه دارد. زمانی که دما به نقطه تنظیم برسد، وظیفه ترموستات این است که مدار برقی دستگاه را قطع کند و زمانی که دما 3 تا 5 درجه از نقطه تنظیم پایین‌تر بیاید، مدار دوباره وصل خواهد شد.
شما شاید اسم هیدروستات تابلو برق را هم شنیده باشید؛ اما، این قطعه با ترموستات فرق دارد. در واقع وظیفه هیدروستات برای اندازه‌گیری مقدار رطوبت در هوا کاربرد دارد و به آن رطوبت‌سنج هم گفته می‌شود. پس نباید این دو قطعه را با همدیگر اشتباه بگیرید. البته به ترموستات تابلو برق، ترموستات تابلویی هم گفته می‌شود. بعد از اینکه با کاربرد ترموستات تابلویی آشنا شدیم، وقت آن رسیده است با انواع ترموستات هم بشناسید.
انواع ترموستات تابلو برق
معمولاً ترموستات‌های تابلو برق به روش‌های مختلفی ساخته می‌شود و در آن‌ها از انواع سنسورها برای سنجش دما استفاده می‌شود. پس با توجه به این نکته می‌توان گفت ترموستات‌ها دارای انواع مختلفی در بازار هستند. دو نوع ترموستات محیطی یا اتاقی و ترموستات ترموکوپل دار برای استفاده در ساخت تابلو برق از همه مهم‌تر هستند که ما در ادامه آن‌ها را بررسی خواهیم کرد.
ترموستات محیطی یا اتاقی
ترموستات محیطی یا اتاقی را برای کنترل دمای محیط‌های بسته مانند تابلو برق یا اتاق استفاده می‌کنند. این نوع ترموستات تابلو برق مکانیزم بسیار ساده‌ای دارد و از سه قسمت اصلی شامل درجه تنظیم‌کننده دما، بخش مربوط به تغذیه برق و کنتاکت باز و بسته که جهت کنترل فن یا هیتر تشکیل شده است؛ اما ترموستات محیطی یا اتاقی چگونه کار می‌کند؟
فرض کنید دمای محیط را روی 25 درجه سانتی‌گراد تنظیم کنید و ترموستات در داخل تابلو نصب شده است و زمانی که دمای محیط از 25 درجه سانتی‌گراد بیشتر شود، کنتاکت‌ها وارد عمل می‌شوند؛ بدین صورت که به کنتاکتوری که به فن متصل است، فرمان می‌دهد که هوای گرم داخل محیط تابلو برق را خارج کند و دمای آن را کمتر کند. این ترموستات برای محیط‌هایی که حداکثر دما در آن‌ها برابر 60 درجه است، مورد استفاده قرار می‌گیرد.
ترموستات ترموکوپل دار
همان‌طور که گفته شد ترموستات محیطی یا همان اتاقی برای محیط‌هایی با حداکثر دمای 60 درجه سانتی‌گراد استفاده می‌شود؛ اما، اگر شما بخواهید یک محیط با حداکثر دمای 200 درجه سانتی‌گراد تنظیم کنید، چکار باید بکنید؟ در چنین محیط‌هایی ترموستات محیطی یا اتاقی جوابگو نیست و باید به فکر ترموستات دیگری باشد.
در محیط‌هایی با دمای بالا، ترموستات ترموکوپل‌دار بهترین انتخاب است. در واقع در این ترموستات، ترموکوپل وظیفه اندازه‌گیری دما را دارد و به‌عنوان سنسور عمل می‌کند. ترموکوپل از دو فلز غیر هم جنس تشکیل شده است که از یک طرف به همدیگر وصل و از طرف دیگر آزاد هستند. برای اینکه بتوانید با این سنسور دما را اندازه‌گیری کنید، محل اتصال این دو فلز حرارت داده خواهد شد و در دو سر آزاد برق تولید می‌شود.
با این کار به محل اتصال فلزها حرارت داده می‌شود و باعث ایجاد اختلاف پتانسیل خواهد شد. اختلاف پتانسیلی که ایجاد می‌شود با میزان حرارت رابطه دارد. پس با بررسی ولتاژ خروجی می‌توانید مقدار درجه حرارتی که به ترموکوپل وارد شده را مشخص کنید. پس ترموستات ترموکوپل‌دار به‌خوبی قابلیت تشخیص دمای محیط را دارد و برای تابلو برق از آن استفاده کنید.
نکات مهم در خرید ترموستات تابلو برق
بعد از اینکه با وظیفه ترموستات تابلو برق و انواع آن آشنا شدید؛ شاید اکنون تصمیم گرفته باشید ترموستات مناسب خودتان را تهیه کنید. در زمان خرید آن باید بسیار دقیق عمل کنید؛ چراکه این قطعه نقش مهمی در طول عمر و سلامت تجهیزات داخل تابلو برق شما دارد. پس قبل از خرید باید نکات زیر را در بگیرید:
- به راحتی نصب شود؛
- ابعاد مناسبی داشته باشد؛
- استاندارد باشد؛
- قدرت کلیدزنی بالایی داشته باشد؛
- به ترمینال‌های ورودی به صورت مستقیم دسترسی داشته باشد؛
- اندازه‌گیری دقیقی داشته باشد؛
- محدود درجه حرارت مناسبی داشته باشد.
اگر شما در زمان خرید ترموستات همه نکات بالا در نظر بگیرید، بهترین قطعه را خریداری کرده‌اید. قطعه خریداری شما علاوه‌بر اینکه متناسب نیاز شمااست، چندین سال می‌توانید از آن استفاده کنید.
سخن پایانی
برای این که بتوانید دمای داخل تابلو برق را کنترل کنید؛ ترموستات پیشنهاد می‌شود. ترموستات تابلو برق وظیفه تنظیم دمای را داشته و تجهیزات داخل آن را در برابر گرما سالن نگه می‌دارد و همچنین به طول عمر آن‌ها کمک می‌کند. ترموستات‌های تابلویی انواع مختلفی دارند که ترموستات محیطی و ترموستات ترموکوپل دار دو نوع آن هستند. نوع محیطی برای محیط‌هایی با دمای 60 درجه سانتی‌گراد و نوع ترموکوپل‌دار برای محیط گرم‌تر و تا دمای 200 درجه سانتی‌گراد کاربرد دارد. در زمان خرید این قطعه مهم باید چندین نکته مهم مانند استاندارد بودن، راحتی نصب، ابعاد مناسب و … را در نظر بگیرید.
